Ang kasanyan sa pag-unawa upang makapagbigay ng hinuha
at hula ay mahala sa pagbasa ng isang teksto. Kapat nauunawaan ang nilalaman ng
teksto ay lubos mauunawaan ang mga detalye, at madaling makapagbibigay ng
sariling hinuha at hula ang mambabasa tungkol sa tekstong binasa batay sa kung
paano ito nauunawaan. Halimbawa, sa isang maikling kuwento o nobela, maaaring
makapagbigay ng kalalabasan ng pangyayari kahit hindi pa ito natatapos basahin.
Pagsusuri kung Balido o Hindi ang Ideya o Pananaw
Sa pagbabasa, hindi lahat ng pananaw o ideya ay dapat
tanggapin agad ng mambabasa. Kailangang kilatising mabuti ang anumang pananaw o
ideya kung ito ba ay balido (valid) o hindi. Sa pagsusuri ng teksto kaugnay sa
baliditi ng mga ideya nito, kailangang matukoy muna kung sino ang nagsabi ng
ideya at ang kanyang nagging batayan sa pagbanggit ng ideya.
ANG PILIPINONG DAYUHAN SA SARILING BANSA
ANG PILIPINONG DAYUHAN SA
SARILING BANSA
ni Dr. Nestor C. de Guzman
Pagtiyak sa Damdamin, Tono, Layunin at Pananaw ng Teksto
Sa pamamagitan ng
pagbabasa, natutuklasan ang mga damdamin, tono, layunin at pananaw ng manunulat
sa pagsulat ng teksto o akda. Sinasadya man o hindi, mababakas ang saloobin at
karanasan ng may-akda sa kanyang isinulat. Matutukoy ang mga ito sa pamamagitan
ng mga salitang ginamit niya sa teksto.
Pag-uuri ng mga Ideya o Detalye
Ang isang teksto ay binubuo ng mga ideya, pangungusap,
at detalye. Ito ay binubuo ng pangunahing ideya at mga pansuportang ideya o
detalye. Nagagawang malinaw ang isang masalimuot na paksa sa pamamagitan ng mga
pangungusap na tiyakang sumusuporta sa pangunahing ideya.
Sanhi at Bunga
Ang sanhi ay isang ideya o pangyayari na maaaring
humantong sa isang bunga. Halimbawa, nakuha mo ang pinakamataas na grado sa
pagsusulit dahil nag-aral kang mabuti. Unang binanggit ang bunga at sumunod
naman sanhi. Tandaan na hindi lahat ng pagkakatao’y nauuna ang sanhi sa bunga.
Isiping lagi ang ganito: Anong ideya o pangyayari ang naunang naganap (sanhi)?
Ano ang kinalabasan (bunga)?
Problema at Solusyon
Binibigyang
pansin sa hulwarang ito ang pagtalakay sa ilang problema o suliranin at
paglalapat ng solusyon o kalutasan. Ang mga problema at solusyon sa teksto ay
maaaring lantad o ipinahihiwatig lamang. Inihahayag ditto ang kaisipang dapat
malutas at sa dahan-dahang eskalasyon ng mga pangyayari o sitwasyon ay makikita
ang paraan upang ito’y matugunan o matumabsan ng aksyon.
Paghahambing at Pagkokontrast
Ang
tekstong ito ay nagbibigay-diin sa pagkakatulad at pagkakaiba ng mga kaalaman,
konsepto, pangyayari, tao at iba pa. Karaniwang ginagamitan ito ng paglalarawan
ukol sa katangian o kalikasan ng mga pinaghahambing at pagkokontrast upang
malinaw na maipakita ang pagkakatulad at pagkakaiba ng mga ito.
Pag-iisa-isa o Enumerasyon
Pagbibigay Kahulugan o Depinisyon
Mga Hulwaran o Estilo ng Organisasyon ng Teksto: Uri at Katangian
Sinusundan ng mga mambabasa sa tekstong ekspositori ang pagpapaliwanag ng manunulat sa inilahad na impormasyon. May iba’t ibang uri ng hulwaran o estilo ng organisasyon ng teksto ang anyong ekspositori: (1) pagbibigay-kahuluagn o depinisyon, (2) pag-iisa-isa o enumerasyon, (3) pagsusunod-sunod o order, (4) paghahambing at pagkokontrast, (5) problema at solusyon, at (6) samhi at bunga.
Ang SQ3R na Estratehiya sa Pagbasa
Ang SQ3R
na estratehiya sa pagbasa ay binuo ni Francis Robinson (1970) na
nangangahulugang Survey, Question, Read, Recite at Review. Ang estratehiyang ito ay
napatunayan nang epektibo upang malinang ang kasanayan sa pagbasa at pag-aaral
ng estudyante. Ito’y angkop gamitin sa mga tekstong ttuluyan o prosa sa
panitikan, agham panlipunan at agham.
Ang Pinatnubayang Pagbasa – Pag-iisip
Ang Pinatnubayang Pagbasa – Pag-iisip o
Direct Reading – Thinking Activity (DRTA) ay isang estratehiya sa pagbasa na
binuo ni Russell Stauffer (1969) kung saan ang mambabasa ay nagbibigay ng
kanilang sariling hula o palagay tungkol sa teksto. Dito makikita ang tuwirang
interaksyon sa pagitan ng mambabasa at ng teksto.
Mga Estratehiya sa Pagbasa
Batay sa interaktibong pananaw ng pagbasa, ito ay nagbibigay ng pangunahing diin sa paggamit ng dating kaalaman (iskema) at konsepto sa paligid. Ang bawat yugto ng gawaing pagbasa ay kakikitaan ng aktibong partisipasyon ng mambabasa. Narito ang mga estratehiya na nagpapakita ng interaktibong pananaw sa pagbasa.
Mga katangian ng Mahusay na Mambabasa
Ang isang mambabasa ay hindi lamang
marunong kumilala ng mga salita. Ang isang mahusay na mambabasa ay nakakakuha
rin ng mas malawak na kahulugan ng salita; natatanto niya ang gusting buuing
konsepto ng isang tao; ang parirala, sugnay, pangungusap at kahit na ang
sanaysay, kabanata o ang mismong buong aklat.
Mga Kasanayan sa Pagbasa
Ang mga kasanayan sa pagbasa ay nahahati
sa dalawang malawak na pangkat o uri: (A) Kasanayan sa Bilis at (B) Kasanayan
sa Pang-unawa. Tunghayan ang diyagram sa ibaba:
Subscribe to:
Posts (Atom)