Ito ay paraang eksposisyon na
tumatalakay o nagbibigay-kahulugan sa isang salita. Ito rinay paglilinaw sa
kahulugan ng isang salita upang tiyak na maunawaan. Bawat disiplina o larangan
ay may tiyak na mga salitang ginagamit kaya’t kailangang ipaliwanag ito sa
pamamagitan ng depinisyon.
Mga Uri ng Depinisyon
May
dalawang uri ng depinisyon: (1) maanyong depinisyon, at (2) depinisyong
pasanaysay.
1.
Maanyong Depinisyon
Ito ay tumutukoy sa isang makatuwirang
pagpapahayag ng mga salita na nagbibigay ng malaking kaalaman. Ito ay tumutugon
sa mga patakaran ng anyong nasa diksyunaryo at ensayklopedya.
Tatlong
Bahagi ng Maanyong Depinisyon
a.
Katawagan (form) – ang salitang
ipinaliliwanag o binibigyang-depinisyon
Halimbawa: Ang Parabula
b.
Klase o Uri (genus) – ang kategoryang
kinabibilangan o pangkat na binubuo ng mga katulad na bagay
Halimbawa: Ang Parabula ay
isang maikling kuwento
c.
Mga katangiang ikinaiiba ng salita (difference) – mga paglalarawan na ikinaiiba ng salitang binibigyang-depinisyon
s iba pang salita o katawagan.
Halimbawa: Ang parabula ay
isang maikling kuwento na naglalayong mailarawan ang isang katotohanang
moral o espirituwal sa isang matalinghagang paraan.
Iba
pang halimbawa ng Maanyong Depinisyon
A.
Ang liriko ay isang uri ng tula na may kaayusan at
katangian ng isang awit na nagpapahayag ng matinding damdamin ng makata.
B.
Ang astrolohiya ay sangay ng meteorolohiya na nag-iimbestiga
sa kondisyon sa himpapawid at atmospera ng daigdig.
C.
Ang ekolohiya ay isang sangay ng siyensya na pag-aaral
sa pag-uugnayan ng mga organism at sa kanilang kapaligiran, maging hayop man o
halaman.
2.
Depinisyong Pasanaysay
Ito ay isang
uri ng depinisyon na nagbibigay ng karagdagang pagpapaliwanag sa salita. Ito ay
kawili-wili, makapangyarihan at makapagpapasigla kaya higit itong binabasa ng
mga mambabasa. Walang tiyak nah aba ito basta’t makapagpapaliwanag lamang sa salitang
binibigyang kahulugan.
Halimbawa:
Ang kalayaan ay hindi iba kundi
kapangyarihang sumunod o sumuway sa sariling kalooban. Ang tinatawag nating
malaya ay yaong panginoon ng kanilang kalooban.
Ang kalayaan ay isa sa mahalagang
biyaya ng diyos sa tao; dahil sa kalayaan ay nakaiilag tayo sa masama at
makagagawa ng inaakala nating magaling……
-Ang Kalayaan ni Marcelo H. del Pilar
|
No comments:
Post a Comment